زنانی که در یونیفورم سرخ آتشنشانی، تفاوت زیادی با مادران مهربان و دختران دردانه پدر و همسران نازکدل دارند. زنانی که گرچه در معادلات زندگی خود از حساب دو دو تا چهارتا هم نمیگذرند، اما اینجا داوطلبانه جان و زمان خود را به خدمت نجات جان همنوعانشان دادهاند. وقتی به پایگاه آتشنشانان داوطلب در ایستگاه77 ستارخان رسیدم، تازه مانورشان تمام شده بود.[آشنایی با خودروهای جدید آتشنشانی]
هر اتفاقی که رفع و رجوع آن از عهده شما خارج باشد، یک سانحه یا حادثه است. سوانح و حوادث هم تنها به دست افراد کاربلد قابل حلوفصلند. حالا میخواهد این حادثه نجات جان دهها و صدها نفر از زیر آوار باشد یا کشتن یک زنبور که شما را عاصی کرده است، اما همانطور که تنوع و اشکال حوادثی که زنگ ایستگاههای آتشنشانی را به صدا درمیآوردطی یکی، دو سال گذشته زیاد شده، نوع خدماترسانی این ماموران کاربلد سازمان آتشنشانی هم تغییر کردهاست. مثلا لزومی ندارد وقتی چند خانم را در لباس آتشنشانی پشت فرمان خودروهای این سازمان یا در حال پیاده کردن شلنگهای کفپاش و استفاده از خاموشکننده دیدید، پلکهایتان را باز و بسته کنید.
درست متوجه شدید. امیدواریم که هیچوقت برای خانمها مشکلی پیش نیاید، اما زبانمان لال اگر زمانی خانمی دچار حادثه شد، آنوقت است که آتشنشانان داوطلب زن که دورههای ویژه این حرفه را دیدهاند کمک تیم آتشنشانی میآیند. جالب است بدانید پیشرفت خانمها در حرفه تخصصی آتشنشانی آنقدر خوب بوده که مسئولان این سازمان در حال حاضر یک ایستگاه اختصاصی، تعدادی خودرو و انواع تجهیزات موردنیاز را در اختیار آتشنشانان داوطلب زن قراردادهاند.
روزی 10 دانشجوی جدید
از وقتی ایستگاه 77آتشنشانی در ستارخان به آتشنشانان داوطلب اختصاص یافته، هر روز 10دانشجو در ایستگاه آموزش میبینند. تعدادی از آتشنشانان داوطلب که مدت بیشتری در ایستگاهها فعالیت داشتهاند به عنوان قدیمیهای این حرفه محسوب میشوند و باید مسئولیت تعدادی از تازهواردها را برعهده بگیرند.
فاطمه احیا، یکی از قدیمیهای این حرفه است که تقریبا 3سالی از ورودش به سازمان آتشنشانی میگذرد. احیا در اینباره به همشهریزندگی میگوید: بعضی از عملیات امداد و نجات شرایط خاصی دارند که حضور آتشنشانان زن را در تیم امداد میطلبند. مثلا زمانی که یک خانم در آسانسور گیر میافتد، علاوه بر ترس و استرس از اینکه قرار است ماموران مرد به او کمک کنند، خجالت هم میکشد.
در حالیکه اگر فعالیت آتشنشانان زن در کنار آقایان به صورت جدی جریان پیدا کند، میتوانند در عملیات امداد و نجات نقش مکمل و کمک کننده را ایفا کنند. او میگوید: سازمان آتشنشانی با برگزاری کلاسهای آموزشی برای بانوان و اختصاص ایستگاه و تجهیزات اختصاصی برای آتشنشانان زن، در حد توان از فعالیت بانوان استقبال کرده است و امیدواریم هر چه زودتر این امکان برای آتشنشانان داوطلب فراهم شود.
عشق، سختیها را آسان میکند
بالارفتن از ارتفاع با طناب که چیزی شبیه به صخرهنوردی است، بلندکردن شلنگهای کفپاش با وزن بسیار بالا، مقابله با شرایط بحران و ایفای نقش ناجی جان انسانها شاید در نگاه اول کاری باشد که از عهده زنان خارج است، اما به گفته تکتک آتشنشانان داوطلب عشق و علاقه به این حرفه تمام این سختیها را آسان میکند و در پایان عملیات نجات جان انسانی تمام خستگی آتشنشانها را از تنشان به در میکند.
نازیلا کاشانی که 3سال است با سختیهای این حرفه دست و پنجه نرم میکند، معتقد است: همانقدر که خانمها به حضور در مشاغل مختلف و مهیج نیاز و علاقه دارند، حرفه آتشنشانی هم به همراهی بانوان نیاز دارد و فعالیت آتشنشانان داوطلب زن یک گام ما را به خواسته خود و حرفه آتشنشانی را به ضرورت حضور بانوان نزدیک کرده است.
کاشانی میگوید: مردم وقتی ما را همراه تیم عملیات امداد و نجات یا پشت رول خودرو آتشنشانی میبینند، با نگاهی وهمآلود و متعجب نگاه میکنند، امیدواریم به روزی برسیم که حضور آتشنشانان زن در کنار آتشنشانان مرد برای مردم عادی شود.سختیهای دوستداشتنی دوره آموزشی آتشنشانان داوطلب در کل 80ساعت و در 2بخش تئوری و عملی است.
آتشنشانان داوطلب به اتفاق معتقدند دوره تئوری گرچه کمیخستهکننده است، اما جذابیت دوره عملی به تمام این سختگیهامیارزد. فهیمه نوروزی یکی دیگر از آتشنشانان داوطلب است که علاوه بر دوره 80ساعته، یکدوره 3ماهه امدادهای پزشکی را برای دریافت کارت «آتشنشان داوطلب» گذرانده است.
او که از سال گذشته وارد سازمان آتشنشانی و خدمات ایمنی شهرداری تهران شده، در باره برگزاری دورههای آموزش آتشنشان داوطلب میگوید: دورههای آموزشی آتشنشانان داوطلب گرچه تمام فوتوفن آتشنشانان حرفهای را شامل نمیشود، اما خیلی فراتر از آن چیزی است که فکرش را میکردیم.
در این دورهها، آموزشهای مختلف آتشنشانی را از نحوه استفاده خاموشکنندههای دستی تا صعود از ارتفاعات بالا تجربه کردیم، اما به اعتقاد من مهمترین بخش این آموزشها، آشنایی با انواع خطراتی است که امکان دارد برای شهروندان اتفاق بیفتد و نیروهای آتشنشانی باید برای مقابله با آنآماده باشند.
فکر میکردم آتشنشانی یعنی خاموش کردن آتش
جان کلام آموزشهای آتشنشانی معرفی سازمان آتشنشانی و خدمات ایمنی شهر تهران است. اینکه این سازمان چه کار میکند و چه حوادث و خطراتی را تحت پوشش قرار میدهد.آنچنان که از نام سازمان آتشنشانی برمیآید، اولین تصور که از حدود وظایف این سازمان بر می آید، خاموش کردن آتش است.
بنابراین یکی از رویکردهای اصلی دورههای آموزشی آتشنشانی آشنایی با خدمات این سازمان و معرفی آن به سایرین است. مرضیه عبدلی یکی دیگر از آتشنشانان داوطلب که در ایستگاه77 ستارخان مستقر است، در اینباره به همشهریزندگی میگوید: قبل از اینکه به دورههای این کلاسهای آموزشی بیایم فکر میکردم آتشنشانی فقط خاموش کردن آتش است،
اما حالا میبینم تمام موارد امداد و نجات را شامل میشود. علاوه بر اینکه انواع حوادث و سوانح ریز و درشت را شامل میشود، آتشنشانان به حوادث دیدگان آرامشخاطر هم میدهند. این چیزی بود که در عملیات باعث تعجب من شد. چراکه دیدم در جریان یک حادثه که استرس زیادی هم داشت، ماموران علاوه بر عملیات نجات با فرد مصدوم صحبت میکردند و او را دلداری میدادند.